رم RAM چیست و چگونه کار می‌کند؟
رم یا RAM مخفف عبارت Random Access Memory است که به معنی حافظه دسترسی تصادفی است و در کامپیوتر و لپ تاپ ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. رم یک حافظه قدرتمند است که امکان آدرس دهی و انتقال اطلاعات را از سی پی یو فراهم می‌کند. برای درک بهتر مفهوم حافظه رم می‌توان گفت که این قطعه اطلاعاتی را که سی پی یو در حال پردازش آنها است را در خود نگه می‌دارد.
رم ها به صورت قطعات مستطیلی شکل بر روی مادربرد قرار می‌گیرند و تعداد آنها برای هر سیستم می‌تواند متفاوت باشد. با اتصال این قطعه به مادربرد ارتباط بین رم و سی پی یو فراهم می‌شود و از طریق پل های مادربرد داده بین آنها جا به جا شده و به صورت موقت بر روی رم ذخیره می‌شوند. اطلاعاتی که به صورت موقت بر روی رم ذخیره می‌شوند پس از اتمام پردازش یا از RAM حذف می‌شوند و یا به حافظه دائم انتقال داده می‌شوند که فضا دوباره برای پردازش های آینده خالی شود.
نحوه کار رم RAM
CPU که پردازنده مرکزی کامپیوتر است کلیه داده های سیستم را پردازش می‌کند و درواقع هر عملی که توسط کامپیوتر انجام می‌شود توسط این قطعه پردازش می‌شود. نحوه عملکرد آن به این صورت است که سی پی یو داده هایی را که در حال پردازش آنها است را به صورت موقت از هارد سیستم که می‌تواند SSD یا HDD باشد قرض می‌کند و مجددا به صورت موقت بر روی رم قرار می‌دهد تا آنها را پردازش کند.
این انتقال داده به دلیل سرعت کمتر حافظه های SSD و HDD نسبت به رم در انتقال داده بین سی پی یو و حافظه انجام می‌شود تا عمل پردازش سریعتر انجام شود.
از آنجایی که هدف اصلی رم دستیابی سریع سی پی یو به داده های بر روی سیستم است از این رو این قطعه به صورت مداوم بر خلاف حافظه های HDD و SSD بازنویسی می‌شود. اما این موقتی بودن اطلاعات در رم وابسته به تغذیه است و با قطعی جریان برق، اطلاعات بر روی رم حذف می‌شوند که اصطلاحا به آن ریست (Reset) گفته می‌شود.
پردازش روی رم چگونه انجام می‌شود؟
فرض کنید که می‌خواهید دو عدد را با استفاده از کامپیوتر یا لپ تاپ با همدیگر جمع کنید. برای انجام این کار پردازنده مرکزی ابتدا این دو عدد را از حافظه ی جانبی سیستم دریافت می‌کند و بر روی رم قرار می‌دهد. سپس عمل جمع دو عدد در رم توسط دستور سی پی یو انجام می‌شود و پس از انجام آن نتیجه توسط سی پی یو به کاربر نشان داده می‌شود و یا در قسمتی از سیستم قرار می‌گیرد. در نهایت پس از انجام عملیات کلیه اطلاعات از جمله دو عدد از روی رم حذف می‌شوند.
اما مورد بسیار مهمی که درمورد رم وجود دارد این است که رم می‌تواند به مرور زمان کند شود. اگر شما رم را یک برگه در نظر بگیرید که هر بار محاسبات بر روی آن انجام می‌شود و سپس پاک می‌شود در نتیجه به مرور زمان انجام محاسبات جدید بر روی این برگه استفاده شده سخت تر می‌شود. نوشتن و ذخیره داده های موقت و سپس حذف آنها بر روی رم به مرور زمان می‌تواند این قطعه را دچار خرابی و یا کندی کند. از این رو هنگام اسمبل کامپیوتر اکثر انتخاب رم مناسب یکی از مهمترین نکات خرید سیستم برای حفظ سرعت و عملکرد در بلند مدت است.
انواع رم RAM
RAM نسبت به سیستمی که بر روی آنها قرار می‌گیرند می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند. اما در حالت کلی هر زمان که اشاره ای به رم می‌شود منظور حافظه با دسترسی تصادفی پویا DRAM یا حافظه دسترسی تصادفی پویا همزمان SDRAM است. SDRAM به عنوان حافظه موقت سی پی یو عمل می‌کند و بر روی این قطعه قرار دارد. اما از طرف دیگر DRAM همان قطعات مستطیلی شکل هستند که به مادربرد وصل می‌شوند.
از گذشته تاکنون نسل های گوناگونی از رم RAM توسط برند های معتبر جهانی تولید شده است. در حال حاضر پر استفاده ترین نوع آنها رم های نسل چهارمی با اسم DDR4 هستند. اما RAM DDR4 جدیدترین و قدرتمندترین ورژن حافظه های موقت نیستند. امروزه نسل جدیدی از رم های با عنوان DDR5 معرفی شده اند که برای کلیه کاربران نیز قابل تهیه می‌باشند. اما از آنجایی که قیمت رم های DDR5 نسبت به نسل قبلی آنها بسیار بیشتر است و البته مادربرد و پردازنده مخصوص هم برای عملکرد آنها لازم است، زیاد مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.
تفاوت رم های نسل جدید با قدیمی
DDR که استانداردی برای تعیین نسل های رم است در واقع مخفف عبارت Double Data Rate است. هر یک از نسل های جدید DDR نسبت به نسل قدیمی تر سرعت بیشتری دارند، برق کمتری مصرف می‌کنند و تاخیر کمتری نیز دارند.
کلیه مادربرد ها دارای شیار هایی هستند که نوع رم قابل استفاده بر روی آنها را تعیین می‌کنند. مادربرد های سال ۲۰۱۴ به بعد فقط قادر به اتصال رم های DDR۴ هستند و برای استفاده از رم های قدیمی تر باید مادربرد دیگری برای سیستم استفاده شود.
خرابی رم کامپیوتر و تعمیر آن
از آنجایی که امکان دارد تعداد زیادی رم بر روی کامپیوتر قرار گرفته باشد تشخیص دقیق خرابی قطعه مورد نظر امکان دارد عملی کمی تخصصی باشد. در حالت کلی نشانه های مختلفی برای خرابی رم از جمله فریز شدن کامپیوتر، نشان داده شدن صفحه آبی مرگ، ریستارت دائم بی دلیل سیستم، خرابی یا عدم ذخیره شدن صحیح فایل ها، شنیدن صدای بوق ممتد از سیستم و هرگونه تغییری در سرعت کامپیوتر می‌توانند از نشانه های خرابی رم باشند.
روشی که می‌تواند با استفاده از آن تشخیص دهید که رم دچار مشکل شده است یا نه این است که یکی از RAM مورد نظر را از روی مادربرد جدا کنید و مجددا سیستم را روشن کنید و بررسی کنید که مشکل همچنان پابرجاست یا خیر. در صورتی که سیستم شما از یک رم استفاده می‌کند می‌توانید یک رم دیگر خریداری کرده و آن را جایگزین رم قبلی کنید و مجددا مراحل بررسی سیستم را با رم جدید انجام دهید.
از آنجایی که تعمیر رم می‌تواند برای کاربرانی که آشنایی کافی با تعمیرات قطعات کامپیوتر را ندارند دشوار باشد، مجموعه پی سی بلد با ارائه خدمات تعمیرات کامپیوتر، رم شما را در سریعترین زمان ممکن تعمیر خواهد کرد. کافی است همین الان با کارشناسان فنی تماس بگیرید!